W tym odcinku moim gościem jest Rafał Cempel, zajmujący się pisaniem ikon.
Rozmowa zaczyna się od historii ikonografii. Pierwsze ikony pojawiły się na przełomie II i III wieku w jaskiniach jako przedstawienia młodzieńca z barankiem czy dobrego pasterza. Ikona rozwijała się powoli; jej klasyczny kształt znamy dopiero od IV-V wieku.
Ikonę cechuje specyficzny proces tworzenia – przygotowanie deski, nakładanie płótna i werniksu oraz złocenie są kluczowe dla uzyskania końcowego efektu duchowego blasku. Tworzenie ikony wymaga cierpliwości; poszczególne warstwy farby muszą schnąć przez kilka tygodni.
Kolory w ikonach mają symboliczne znaczenie: czerwień oznacza męczeństwo lub królewskość, błękit niebiańską naturę, a złoto chwałę Bożą. Teologia ikony postrzega ją jako okno do nieba – Jezus Chrystus jest pierwszą ikoną Boga niewidzialnego.
Wschód chrześcijański bardziej pielęgnował tradycję ikonograficzną niż Zachód ze względu na różnice kulturowe po rozłamie chrześcijaństwa. Dziś jednak także zachodnia kultura odkrywa głęboki sens tej sztuki jako sposobu na wyciszenie i modlitwę kontemplacyjną.
Modlitwa przed ikoną polega na obecności – fizycznej postawie przed świętym wizerunkiem oraz wewnętrznym skupieniu na jego duchowym przesłaniu. Umieszczenie ikony w domu powinno sprzyjać codziennej refleksji nad Bożą obecnością w życiu wierzącego.
Rafał dzieli się tym, iż Ikona zajmuje centralne miejsce w jego domu. Każdy jednak powinien znaleźć dla niej swoje własne miejsce. Ważne jest, by móc się na niej zatrzymać wzrokiem podczas codziennych czynności. Nie trzeba wymyślać nic skomplikowanego – wystarczy chwila skupienia.
Jeśli ktoś chce kupić swoją pierwszą ikonę, to pewnie najlepszym wyborem może być ikona przedstawiająca Jezusa lub Trójcę Świętą. Wybierając ikonę, ważniejsza od estetyki samej ikony jest pragnienie modlitwy przy tej konkretnie wybranej.
